Blauwdrukken van de werkelijkheid
Stichting Beautiful Distress
Reality - tentoonstelling van het werk van Yasmijn Karhof in het Beautiful Distress House
Yasmijn Karhof (1974) verbleef eind 2016 drie maanden als artist-in-residence op de psychiatrieafdeling van het Kings Country Hospital in New York. Dat deed zij op uitnodiging van Beautiful Distress, een in 2014 opgerichte stichting die zich ten doel stelt om door middel van kunst psychisch lijden en waanzin zichtbaar te maken. Dat zou moeten leiden tot meer begrip en compassie voor mensen met een psychische aandoening.
Tijdens haar ontmoetingen met patiënten en personeel en in onder meer de groepstherapieën die zij bijwoonde, liet Karhof zich vooral inspireren door het feit dat de perceptie van de werkelijkheid altijd subjectief is. Haar audiovisuele installatie getiteld Reality geeft daar fraai en spannend vorm aan. Bezoekers lopen tussen levensgrote blauwdrukken van patiënten en personeel, die door de cyaan-blauwe kleur wat mistig zijn afgebeeld op ziekenhuislakens. Daarbij klinken fragmenten uit gesprekken van hoe het voor hen is om grip op de werkelijkheid kwijt te raken (‘My experience is different and the experience of that other person is different. And that doesn’t deny either it’s less true or less real. It’s just different.’) Zelf ervoer ik vooral ook hoe moeilijk grijpbaar andermans beleefde werkelijkheid is.
Een ander werk is het acht meter lange wandkleed Reality is a fingerprint. Dit meer activistisch te interpreteren werk is gebaseerd op een groepsfoto van medewerkers en patiënten op de binnenplaats van het ziekenhuis. Allen houden daarop een kartonnen bord op met daarop een opmerkelijk citaat uit de gesprekken die Karhof met hen had over hun gevoelens van wanhoop, angst, verwarring, paranoia en uitsluiting (bijv.: ‘Discipline born from desperation’). Zo maakt ze hun mentale processen welhaast tastbaar voor de toeschouwer.
Reality is een expositie die zeer de moeite waard is zelf te ervaren. De tentoonstelling is tot en met 20 oktober te zien in het Beautiful Distress House (www.beautifuldistress.org) in Amsterdam-Noord.
door: Vittorio Busato.
Dr. Vittorio Busato is hoofdredacteur van De Psycholoog.
E-mail: vittorio.busato@psynip.nl.
Dit artikel verscheen eerder in De Psycholoog, oktober 2019